Hà Giang được biết đến với một mảnh đất có rất nhiều địa điểm vui chơi của giới trẻ hiện nay. Một trong số những di tích nổi tiếng ở Hà Giang chính là bãi đá cổ Nấm Dẩn càng ngày càng thu hút được du khách du lịch đến đây.
Điểm du lịch bãi đá cổ Nấm Dần thuộc xã Nấm Dần, Xín Mần tỉnh Hà Giang. Đây là một trong những địa điểm được công nhận là di sản quốc gia và đã thu hút được rất nhiều lượt khách tới khám phá hàng năm.
Di tích bãi đá cổ Nấm Dần hay còn được gọi là “Nà Lai”, nó có nghĩa là “Ruộng nhiều chữ” là một di sản quốc gia nằm cạnh ven sông Nậm Khoong, di tích bãi đá cổ Nậm Dần là một phiến đá rất lớn và có khắc rất nhiều những hình thù lạ mắt khác nhau mà đến bây giờ chưa ai có thể biết được ý nghĩa thật sự của những hình thù đó.
Để có thể tới với bãi đá cổ Nậm Dần, các bạn phải đi đến thị trấn Cò Pài, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang, rồi sau đó mới xuôi theo hướng Nam 18 km. Tiếp tục mem theo những con đường trải dài quanh co, vòng vèo lại rất hoang sơ, đến đây các bạn sẽ được tận mắt chứng kiến phiến đá to sừng sững với những hình thù lạ mắt.
Sau đó, đi ngược theo con suối Nậm Khòong, khi bước lên những bậc thang đá, bạn sẽ nhìn thấy hình ảnh Bãi đá cổ Nấm Dẩn nằm ngay giữa thung lũng giữa Tây Tảng và Nậm Dần. Trông từ xa nhìn lại, bạn sẽ thấy một không gian rộng lớn với những phiến đá to có nhiều hình thù lạ mắt, xung quang chúng là cỏ cây, hoa lá đua nhau mọc lên.
Nếu nhìn từ xa lại, bạn cũng sẽ thấy rải rác những khối đá có nhiều hình thù như: hình vuông, hình chữ nhật trải rộng, nếu càng đi lên cao thì sẽ thấy những khối đá với hình dáng kỳ lạ. Những phiến đá lớn thì có khoảng 7 phiến và 2 phiến cực lớn, ở trên những phiến đá đó có khắc vẽ khoảng 80 hình và khoảng 80 lỗ vũm với độ trũng trung bình khoảng 5 – 6cm, sâu khoảng 1-2 cm, được phân bố chủ yếu ở đầu tây của tảng đá.. Các hình vẽ và lỗ vũm được các nhà khảo cổ học nghiên cứu và cho rằng được tạo ra bằng cách dùng đục sắt và búa tác động vào đá. Thời gian của các hình vẽ được cho rằng trên 1.000 năm.
Mặc dù có thời gian lên đến hàng nghìn năm như vậy nhưng bãi đá cổ Nấm Dẩn lại chưa được biết đến nhiều như bãi đá ở Sa Pa. Nhưng không phải vì lý do đó mà vẻ đẹp của những những khối đá trong bãi đá cổ Nấm Dẩn này lại thua kém bãi đá ở Sa Pa, thậm chí chúng còn mang vẻ đẹp lạ, và những nét độc đáo riêng.
Các hình vẽ trên những tảng đá thường là những hình học như: hình tròn, hình chữ nhật, hình ô vuông; với nhiều hình hoạ tiết hoa văn đa dạng, hình bàn chân người hay thậm chí chỉ đơn giản là những vạch đường thẳng vẽ song song … những hình người với những tư thế giơ 2 tay dạng hai chân như đang làm việc, đang chiến đấu. Còn rất rất nhiều những hình hoạ tiết khác trên những phiến đá ở bãi đá cổ Nấm Dẩn mà chưa có ai có thể xác định được hình dáng của chúng. Mặc dù vậy những hình tượng này lại có cách vẽ giống như các phiến đá ở bãi đá Sapa.
Các dấu vết phong hoá trên 3 khối đá lớn có nhiều ký tự độc lạ đã được các nhà khoa học chứng minh là được sáng tác cách đây hơn 1.000 năm và chưa thể giải mã cũng như tìm ra chủ nhân của những hình vẽ đó.
Bãi đá cổ Nấm Dẩn là một loại hình di tích khảo cổ có niên đại lên đến khoảng 2.000 năm và rất hiếm có ở Việt Nam. Theo nghiên cứu thì đây có thể là một khu di tích mộ thủ lĩnh cộng đồng hoặc khu đất thiêng thờ cúng các vị thần linh bản địa.
Bên cạnh những phiến đá lớn và cực lớn nằm chính trên bãi đá cổ Nấm Dẩn, ở phía dọc của bờ suối còn có nhiều tảng đá trầm tích lớn với rất nhiều hình dạng độc đáo vẫn còn lại nguyên những dấu ấn phong hoá của tự nhiên hàng nghìn năm như một tấm phản nằm, chiếc ghế ngồi hay bàn cờ phẳng.
Khi chỉ đơn thuần được coi là một di tích, một điểm đến cho khách du lịch, bãi đá cổ Nấm Dẩn được xem như một thủ lĩnh, một nơi thiêng liêng để thờ cúng thần linh, tổ tiên hay nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn.
Di tích lịch sử Bãi đá Nấm Dẩn không chỉ được coi là một điểm du lịch hấp dẫn, mà chúng cũng được coi như một khu di tích lịch sử, văn hoá, tín ngưỡng trong đời sống của người dân.
Nếu có cơ hội đến với mảnh đất Hà Giang thì du khách hãy đến với bãi đá Nấm Dẩn để được khám phá những phiến đá với hình vẽ kỳ lạ cũng như tìm hiểu lịch sử ra đời, tồn tại của chúng.
